Weksel to papier wartościowy o określonej przez prawo wekslowe formie – złożenie na nim podpisu stanowi źródło zobowiązania wekslowego podpisującego. Do wystawienia weksla nie potrzeba żadnych urzędowych blankietów ani wizyty u notariusza, wystarczy jedynie kartka papieru, odpowiednia treść (w tym słowo „weksel”) i podpis. Tak powstaje zobowiązanie – bezwarunkowe przyrzeczenie zapłacenia określonej w nim kwoty, na podstawie którego wskazany wierzyciel może domagać się od wystawcy weksla wpisanej na wekslu kwoty bez względu na okoliczności. Jeśli w momencie podpisywania weksel nie ma jeszcze uzupełnionych wszystkich elementów (np. kwoty do zapłaty) to jest to weksel in blanco, któremu z reguły towarzyszy deklaracja wekslowa przewidująca kiedy i w jakim zakresie taki weksel może zostać wypełniony. Weksle in blanco często są stosowane jako zabezpieczenie roszczeń, których wysokość nie jest jeszcze ustalona. Jeżeli wierzyciel zdecyduje się na użycie weksla in blanco przeciwko dłużnikowi, uzupełnia jego pozostałe elementy i na jego podstawie wszczyna postępowanie sądowe, a następnie egzekucyjne.
Weksel jest bardzo skutecznym środkiem zabezpieczenia, ale jest też bardzo niebezpieczny dla dłużnika, bo generuje jego bezwarunkowe zobowiązanie. Dlatego zawsze przed złożeniem pod nim podpisu należy zastanowić się nad skutkami, jakie mogą się z tym wiązać. Bezwarunkowość zobowiązania oznacza obowiązek zapłaty wyłącznie na podstawie okazanego weksla, niezależnie od tego czy wierzyciel zasadnie żąda danej kwoty. Jedyną obroną przed roszczeniem z weksla in blanco jest w praktyce wykazanie, że został on uzupełniony niezgodnie z deklaracją wekslową. Korzyścią związaną z posiadaniem weksla jest możliwość dochodzenia roszczeń w postępowaniu nakazowym, które jest o wiele szybsze, prostsze oraz tańsze. Opłata od pozwu składanego w postępowaniu nakazowym wynosi jedynie ¼ z 5% dochodzonego roszczenia. Zgodnie z przepisami sąd wyda nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, jeżeli fakty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione dołączonym do pozwu wekslem, który został prawidłowo wypełniony, a jego prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości – wystarczy przedłożyć weksel (w oryginale) i ewentualne inne związane z nim dokumenty. Wystawiony przez sąd taki nakaz zapłaty staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu przewidzianego do zaspokojenia roszczenia. Bez względu na podjęcie przez dłużnika obrony w postępowaniu sądowym, nakaz taki jest tytułem zabezpieczenia uprawniającym do zwrócenia się do komornika. Pozwala to szybko zająć majątek dłużnika, zanim jeszcze zapadnie wyrok, aczkolwiek uzyskane przez komornika środki zastaną przekazane wierzycielowi dopiero po zakończeniu sprawy, pozostając do tego czasu w depozycie sądowym. W celu ochrony konsumentów przed niekorzystnymi skutkami wynikającymi z wystawionych przez nich weksli (w praktyce najczęściej do umów kredytowych lub pożyczkowych) od 24.09.2021 r. obowiązują nowe przepisy wprowadzające dodatkowe wymogi dotyczące dochodzenia roszczeń z weksli konsumenckich. Pojawiły się dodatkowe wymogi formalne oraz na sądy nałożono obowiązek weryfikowania umów zabezpieczonych takimi wekslami pod kątem klauzul niedozwolonych. Ponadto obrona dłużnika – konsumenta ma być tańsza, bo maksymalna opłata sądowa od zarzutów konsumenta wobec nakazu zapłaty z weksla nie może przekroczyć kwoty 750 zł. Przepisy te są konsekwencją przyjętej przez TSUE linii orzeczniczej w sprawach konsumentów.Nasi prawicy mają doświadczenie zarówno w dochodzeniu roszczeń z weksli, jak i w obronie przed takimi roszczeniami. Jeżeli potrzebujecie Państwo w tym zakresie pomocy, zapraszamy do kontaktu.
[AB]
Szukacie sposobu? Zapraszamy do nas!
Przyjrzymy się sprawie z szerszej perspektywy!