Wykonawcy przyzwyczaili się, że w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych zamawiający miał obowiązek zwrotu wadium z urzędu (bez konieczności jakiejkolwiek inicjatywy ze strony wykonawców) niezwłocznie po wyborze najkorzystniejszej oferty lub unieważnieniu postępowania, a do tego czasu wadium było przez niego przetrzymywane. W nowym PZP sytuacja uległa jednak pewnej zmianie.
Zwrot i zatrzymanie wadium obecnie reguluje art. 98 PZP, zgodnie z którym zwrot wadium następuje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia:
- upływu terminu związania ofertą,
- zawarcia umowy z wykonawcą, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza,
- unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia (z wyjątkiem sytuacji, gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia).
Wskazane przesłanki powodują, że dalsze dysponowanie przez zamawiającego wadium nie jest celowe, dlatego ma on obowiązek zwrotu wadium z własnej inicjatywy w terminie 7 dni od daty którejkolwiek z powyższych czynności. Jak podkreśla UZP: "(…) zwrot wadium w powyższych przypadkach nie wymaga żadnego działania ze strony wykonawcy (…) W przypadku braku wniosku ze strony wykonawcy zamawiający nie ma obowiązku zwrotu wadium, aż do momentu zaistnienia okoliczności wymienionych w art. 98 ust. 1 nowej ustawy Pzp".
W praktyce często zdarzają się sytuacje, w których wybór oferty i zawarcie umowy dzieli spory odcinek czasu. Pojawia się więc pytanie o możliwość wcześniejszego odzyskania wadium przez wykonawcę, którego oferta nie została wybrana i który nie jest zainteresowany dalszym udziałem w postępowaniu. Zgodnie z art. 98 ust. 3 PZP jeżeli taki wykonawca chce szybko odzyskać wadium, musi złożyć do zamawiającego wniosek – jego złożenie powoduje rozwiązanie stosunku prawnego z tym wykonawcą wraz z utratą przez niego prawa do korzystania ze środków ochrony prawnej.
Termin na dokonanie zwrotu wadium przez zamawiającego w sytuacji złożenia wniosku przez wykonawcę rozpoczyna swój bieg od dnia złożenia tego wniosku i wynosi 7 dni. W obecnym stanie prawnym zwrot wadium na podstawie wniosku następuje na rzecz wykonawcy:
- który wycofał ofertę przed upływem terminu składania ofert,
- którego oferta została odrzucona,
- którego oferta nie została wybrana jako najkorzystniejsza,
- po unieważnieniu postępowania, w przypadku gdy nie zostało rozstrzygnięte odwołanie na czynność unieważnienia albo nie upłynął termin do jego wniesienia.
Jeżeli zmagacie się Państwo z trudnościami w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, jesteśmy do dyspozycji i zapraszamy do kontaktu.
(MK)
Szukacie sposobu? Zapraszamy do nas!
Przyjrzymy się sprawie z szerszej perspektywy!